احتمالا برای شما هم پیش آمده که گاهی اوقات در حین رانندگی با مشکل جا نرفتن دنده یا بد جا رفتن آن روبه‌رو شوید. حتی گاهی اوقات علی‌رغم تلاش بسیار از سوی شما، باز هم دنده جا نمی‌رود و مجدداً به حالت خلاص بر می‌گردد. این ایراد یکی از مشکلات خیلی آزار‌دهنده است که می‌تواند رانندگی را به یک کار عذاب‌آور تبدیل کند و حتی گاهی خطرات جدی را برای سرنشینان به‌همراه داشته باشد.
عملکرد مطلوب سیستم انتقال قدرت به موارد زیادی وابسته است که نقص در هر کدام از آن‌ها می‌تواند مشکل یا مشکلات متعددی را به‌وجود بیاورد. با این حال، علت بد جا رفتن دنده یا جا نرفتن آن مشکل چندان حادی نیست و اگر شما خودرویتان را به سرویس‌های دوره‌ای ببرید، با این مشکل روبه‌رو نخواهید شد.
در ادامه این مطلب ما تلاش کرده‌ایم به مهم‌ترین مواردی که باعث بد جا رفتن دنده ماشین می‌شوند بپردازیم تا در صورتی که با آن روبرو شدید بدانید که منشأ این مشکلات عمدتا از کجا می‌آیند.
اگر به دنبال علت جا نرفتن دنده یا بد جا رفتن دنده روبه‌رو هستید، واسکازین جعبه‌دنده اولین چیزی است که باید چک کنید زیرا کمبود آن می‌تواند تأثیر مخربی روی سیستم انتقال داشته باشد و عملکرد آن را دچار مشکل کند. پس حواستان به واسکازین گیربکس باشد.
این امکان وجود دارد که به هر دلیلی سطح واسکازین گیربکس ماشین پایین باشد. این موضوع سیستم انتقال قدرت را با مشکل روبه‌رو می‌کند. برای مثال ممکن است که جایی نشتی داشته باشد که باید به شکل فوری جلوی آن را بگیرید. همچنین، بهتر است که جعبه‌دنده را هم بررسی کنید و سطح واسکازین موجود در آن را بسنجید.
کیفیت بد واسکازین می‌تواند یکی از علت های جا نرفتن دنده ماشین باشد. واسکازین باید متناسب با استاندارد سفارش شده از طرف کمپانی باشد و از ریختن واسکازین‌های نامناسب و بی کیفیت جدا خودداری کنید.
اگر کیلومتر کارکرد خودروی شما بالاست پیشنهاد می‌کنیم که واسکازین را عوض کنید زیرا مطمئنا دیگر آن کیفیت مطلوب را ندارد. برای این کار کافیست نوار گیربکس را بیرون بکشید و آن را تمیز کنید. حتماً توجه داشته باشید که بوی روغن سوخته ندهد و رنگ آن قهوه‌ای نباشد.
وجود مشکل در سیستم کلاچ یکی دیگر از شایع‌ترین دلیل های جا نرفتن دنده یا بد جا رفتن آن است. باید بگوییم ممکن است در کلاچ خودرو مشکلات زیادی به وجود بیایند که شما شاهد تاثیرشان بر روی عملکرد جعبه‌دنده خواهید بود. برای مثال این امکان وجود دارد که سیم کلاچ ماشین سفت یا خشک شده باشد. همین موضوع باعث می‌شود که سیستم انتقال قدرت با مشکل روبه‌رو شود و دنده جا نرود (یا بد جا برود). هرچند ممکن است که کیفیت پایین سیم کلاچ باعث بروز این مشکل شود.
یکی دیگر از مشکلات، تمام شدن دیسک صفحه کلاچ است. در این حالت صفحه کلاچ به سختی درگیر می‌شود و در نتیجه، دنده جا نمی‌رود. همچنین توجه داشته باشید که اگر مایع هیدرولیک که در سیلندر اصلی کلاچ جریان دارد با افزایش کارکرد خودرو دچار نشتی شده باشد، کلاچ و دنده شما نیز با مشکل روبرو می‌شوند.
در آخر اینکه اگر هنگام خاموش بودن خودرو، دنده به‌راحتی جا می‌رود و در زمان روشن بودن خودرو به‌سختی، باید بدانید که مشکل در کلاچ خودرو است.
یکی دیگر از علت های جا نرفتن دنده خودرو یا بد جا رفتن آن، وجود اختلال در عملکرد خود دنده‌هاست. در این مواقع، این احتمال وجود دارد که تنظیم چرخ دنده‌ها بر هم خورده باشد. آیا هنگام جابه‌جایی و تعویض دنده‌ها صدای عجیبی می‌شنوید؟ اگر پاسخ مثبت است باید بدانید که مشکل از قرار گرفتن اشتباه دنده‌ها به روی هم است.
توصیه ما به شمالاین است که حتماً در حین رانندگی و تعویض دنده‌ها به صدای جا رفتن آن‌ها به دقت گوش کنید. اگر صدای عجیب و متفاوتی شنیدید، فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید.
یک اتفاق دیگر که ممکن است هنگام تعویض دنده با آن روبه‌رو شوید، بازگشت دوباره دنده به حالت خلاص است. اگر پس از جا رفتن دنده خودرو، دنده مجدداً به حالت خلاص برگشت، این احتمال وجود دارد که علاف کشویی یا دنده خودرو دچار ساییدگی شده باشد. البته ممکن است که بلبرینگ‌ها و بوش‌های داخلی هم دچار خرابی و زدگی شده باشند.
از دیگر عوامل جا نرفتن دنده خودرو، خرابی اهرم دنده است که معمولاً با صدایی همراه است. مورد دیگر که باعث بد جا رفتن دنده ماشین می‌شود عملکرد نادرست ماهک دنده است. ماهک دنده وظیفه جا‌به‌حایی کشویی دنده را بر عهده دارد.
مورد بعدی، اختلال در صفحه سلکتور است که وظیفه جابه‌جایی دنده‌ها را دارد. وجود مشکل در این بخش هم می‌تواند باعث بد جا رفتن دنده شود. به همین علت، پیشنهاد می‌کنیم حتماً شکستگی یا روغنی بودن آن را بررسی کنید.
در آخر باید بگوییم که عملکرد نادرست فلایون که وظیقه تعویض دنده را بر عهده دارد هم یکی دیگر از عوامل جا نرفتن دنده است. معمولاً زمانی که فلایون شکسته یا فرسوده باشد این اتفاق رخ می‌دهد.
بنابراین اگر از خودتان می‌پرسید چرا دنده جا نمیره باید بگوییم که ممکن است خود دنده‌ها دچار مشکل شده باشند.
معمولاً در ماشین‌های مدل بالا، انتقال قدرت توسط سیستم‌های رایانه‌ای پیشرفته کنترل می‌شود. حال اگر این سیستم دچار نقص شود، ممکن است باعث اختلال در عملکرد گیربکس و سفت جا رفتن دنده شود شود.
برای برطرف کردن این مشکل، کاری از دست شما ساخته نیست و باید به تعمیرگاه‌هایی که ابزار و وسایل تشخیص پیشرفته دارند مراجعه کنید.
اگر به شکل مداوم رانندگی می‌کنید، حتماً برای شما هم پیش آمده که هنگام رانندگی فراموش کرده‌اید که کلاچ را به طور کامل بگیرید. در این شرایط دنده ماشین جا نمی‌رود و صدایی از آن می‌آید. این مورد به دلیل عدم استفاده درست و گرفتن کامل کلاچ اتفاق می‌افتد.